Πολύπλοκο και πολύτιμο, το δέρμα του ανθρώπου έχει μεγάλες δυνατότητες προσαρμογής και άμυνας στις επιθέσεις της ηλιακής ακτινοβολίας, των παρασίτων, του κλιματισμού, του ζεστού αέρα, των θαλάσσιων ζώων και των άλλων καλοκαιρινών εχθρών.
Παρ΄ όλα αυτά, όμως, δεν μπορεί να αποφύγει συχνά τις λεγόμενες καλοκαιρινές δερματοπάθειες, που μπορεί να διαταράξουν σοβαρά τις διακοπές μας. «Η επιδερμίδα προσροφά εύκολα διάφορους ρυπαντές, με άμεσο και τοξικό αποτέλεσμα στο δέρμα ή και με τοξική επίδραση σε άλλα όργανα», επισημαίνει η επίκουρη καθηγήτρια Δερματολογίας κ. Καίτη Μουλοπούλου-Καρακίτσου.
Οι πιο συχνές δερματοπάθειες της εποχής είναι οι ακόλουθες:
1. Φωτοδερματίτιδες
Αποτελούν το μεγαλύτερο πρόβλημα του δέρματος το καλοκαίρι. Είναι δερματικές αντιδράσεις, που προέρχονται από την επίδραση του ήλιου σε κάποιον φωτοευαίσθητο παράγοντα στο δέρμα, όπως λ.χ. το άρωμα ή κάποιο φάρμακο που έχει πάρει ο άνθρωπος από το στόμα (ισοτρετινοΐνη, τετρακυκλίνες κ.ά.). Οι αντιδράσεις αυτές μπορεί να είναι φωτοτοξικές ή φωτοαλλεργικές.
Οι πρώτες προέρχονται από τοπικά φάρμακα, φυτικές ουσίες (γκαζόν κ.ά.), αρώματα αυτούσια ή ενσωματωμένα σε καλλυντικά κ.ά. Είναι δοσοεξαρτώμενες και εμφανίζονται σε άτομα που «πήραν» πολύ ήλιο και δεν είχαν κανένα προηγούμενο τα περασμένα χρόνια. Οι φωτοαλλεργικές αντιδράσεις παρουσιάζονται, αντιθέτως, σε φωτοευαίσθητα άτομα με ιστορικό παλαιότερων αντιδράσεων. Εμφανίζονται πάντα στα ακάλυπτα μέρη του ανθρώπου (πρόσωπο, αυτιά, γυμνό κρανίο, το κρεμασμένο χέρι του οδηγού κ.ά.), με έντονη ερυθρότητα και απολέπιση.
2. Δερματοφυτιάσεις
Όταν υπάρχει μεγάλη διαφορά θερμοκρασίας ανάμεσα σε χειμώνα και καλοκαίρι, οι μυκητιάσεις αυξάνονται πολύ και αποτελούν τις πιο κοινές λοιμώξεις κατά τους θερινούς μήνες. «Πιο συνηθισμένες είναι το “πόδι του αθλητή”, επειδή οι υγρές συνθήκες μέσα στο αθλητικό παπούτσι αυξάνουν τον μεταβολισμό των δερματόφυτων που “καταπίνουν” την κερατίνη, με αποτέλεσμα την ερυθρότητα, την απολέπιση, τις διαβρώσεις κ.ά.», λέει η κ. Μουλοπούλου. «Ευτυχώς, αντιμετωπίζονται εύκολα με αντιμυκητιασικά φάρμακα».
Ακόμα, η υψηλή θερμοκρασία, η υγρασία, ο συνωστισμός στην ξηρά ή στη θάλασσα, η κακή προσωπική υγιεινή και τα έντομα είναι οι πιο συχνοί παράγοντες των στρεπτοκοκκικών λοιμώξεων το καλοκαίρι, όπως είναι το πυόδερμα. «Ο καθημερινός έλεγχος των συνθηκών ζωής προλαμβάνει τις περισσότερες από αυτές τις λοιμώξεις», τονίζει η κ. Μουλοπούλου.
3. Δερματοπάθειες από έντομα (κουνούπια κ.ά.)
Τσιμπώντας και απομυζώντας το δέρμα, προκαλούν έντονο κνησμό (φαγούρα), που οδηγεί σε πιο έντομο ξύσιμο, λύση της συνέχειας του δέρματος (τραύματα) και επίμονες και δυσάρεστες λοιμώξεις.
4. Δερματοπάθειες από θαλάσσια ζώα
Αυτές- όπως εξηγεί η κ. Μουλοπούλου- μπορεί να δημιουργηθούν με διάφορους τρόπους και μηχανισμούς. Η επαφή με αυτά τα ζώα μπορεί να έχει ως αποτέλεσμα ερεθιστική ή αλλεργική δερματίτιδα (πρωτοπαθή ή δευτεροπαθή λοίμωξη), ενεργητική (διαβρώσεις, κοψίματα) ή παθητική (τραύμα). Προβλήματα στους κολυμβητές προκαλούν συνήθως τα σκυφόζωα (jelly fishes, μέδουσες) και τα ανθόζωα (ανεμώνες, κοράλλια).
Μετά την επαφή εμφανίζεται οξύς πόνος και παρατηρείται ακριβώς στη θέση επαφής με το ζώο ερυθρότητα με ακανόνιστο σχήμα, αίσθημα καψίματος και έντονη φαγούρα. Αυτά μπορεί να οδηγήσουν σε φυσαλίδες και σπανιότερα σε έλκωση και νέκρωση των βλαβών.
«Κάτι πολύ απλό που βοηθά είναι οι κομπρέσες με ξύδι και νερό (σε αναλογία 1:2) ή η σόδα αναμεμειγμένη με νερό. Ο πάσχων πρέπει να αποφύγει να τρίβει το δέρμα και να μη χρησιμοποιήσει καθόλου οινόπνευμα. Εάν τα πράγματα είναι σοβαρότερα, θα πρέπει να πάρει αντιισταμινικά, κορτικοστεροειδή κ.ά.», λέει η κ. Μουλοπούλου. 5. Δερματοπάθειες από βακτηρίδια Gram αρνητικοί μικροοργανισμοί, οι οποίοι μπορεί να προσβάλουν το γαστρεντερικό σύστημα (προκαλώντας διάρροια), είναι πιθανό να προκαλέσουν ωτίτιδα στα αυτιά ή επιπεφυκίτιδα Χρειάζονται αγωγή με ειδικά αντιβιοτικά.
6. Δερματοπάθειες από την πισίνα
«Ο μεγαλύτερος κίνδυνος υπάρχει όταν το νερό στα σπα ή στις πισίνες είναι πολύ ζεστό», υπογραμμίζει η κ. Μουλοπούλου. «Ορισμένα άτομα παραπονούνται για θυλακικό εξάνθημα, φυσαλιδώδες ή κηλιδώδες στον λαιμό, στις μασχάλες, στα άκρα και στους γλουτούς. Αυτό οφείλεται συνήθως στην αεριογόνο ψευδομονάδα, είναι κνησμώδες και απαιτεί ειδική αγωγή». Από το νερό της πισίνας μπορεί, επίσης, να δημιουργηθεί το λεγόμενο «αυτί του κολυμβητή», με εξωτερική ωτίτιδα. Αυτό εμφανίζεται συχνότερα σε διαβητικά και ανοσοκατασταλμένα άτομα και γι΄ αυτό τους συνιστάται να μην κάνουν πολλές βουτιές.
«Σε ιούς οφείλονται οι μυρμηγκιές των πελμάτων, που μεταδίδονται από τις εδαφικές περιοχές γύρω από την πισίνα», προσθέτει η κ. Μουλοπούλου. «Επιπλέον, η μολυσματική τέρμινθος υποστηρίζεται ότι οφείλεται σε υπερυδατωμένο δέρμα από παρατεταμένη παραμονή στο νερό, η οποία ευνοεί τη λοίμωξη από τον ιό».
7. Δερματίτιδα από αχινούς
Το πάτημα του αχινού, με τις οξείες μαύρες βελόνες του, μπορεί να δημιουργήσει επίμονο πρόβλημα. «Εάν τσιμπηθεί κάποιος από αχινούς, η λύση είναι κατ΄ αρχήν να αφαιρέσει τις βελόνες με ειδική πένσα», συμβουλεύει η κ. Μουλοπούλου.
«Η δυσκολία έγκειται στο γεγονός ότι μερικοί αχινοί περιέχουν μια βάση, που χρωματίζει το δέρμα και τον υποδόριο ιστό και δίνουν έτσι την ψευδή εντύπωση ότι ο αχινός βρίσκεται ακόμα μέσα στο δέρμα- κάτι που μόνον ο δερματολόγος μπορεί να ξεχωρίσει».
Εάν, πάντως, οι βελόνες των αχινών παραμείνουν βαθιά στο δέρμα, μπορεί να έχουν ως αποτέλεσμα τη δημιουργία κοκκιωμάτων, που απαιτούν χειρουργική αφαίρεση. Γι΄ αυτό, η έγκαιρη εξαγωγή των βελονών σώζει από τα σοβαρότερα προβλήματα.
8. Δερματίτιδες από θαλάσσια σπορ
Από το γουίντ-σέρφινγκ μπορεί να εμφανισθεί δερματίτιδα εξ επαφής στα χέρια. Από τις εξαρτήσεις της υποβρύχιας κατάδυσης παρατηρείται αλλεργική δερματίτιδα εξ επαφής σε όσους είναι ευαίσθητοι στο λάστιχο.
Δέκα «χρυσές» συμβουλές
1 Να αποφεύγετε τον συνωστισμό στην παραλία, στη θάλασσα και στην πισίνα.
2 Να τηρείτε σχολαστική προσωπική υγιεινή.
3 Να λαμβάνετε μέτρα προστασίας από τα έντομα.
4 Να μην αφήνετε υγρασία στο δέρμα σας και να μη φοράτε συχνά αθλητικά ή άλλα κλειστά παπούτσια.
5 Να έχετε μέτρο στην έκθεση στον ήλιο και να φοράτε πάντα μεγάλο καπέλο, γυαλιά και αντηλιακό.
6 Μη φοράτε αρώματα και αρωματισμένα καλλυντικά στον ήλιο.
7 Μη μένετε πάρα πολλή ώρα στο νερό και να βγαίνετε αμέσως μόλις αντιληφθείτε το δέρμα σας να μαλακώνει.
8 Μην κολυμπάτε κοντά σε βιομηχανικές ή μολυσμένες περιοχές. 9 Εάν παίρνετε φάρμακα, να συμβουλεύεσθε τον γιατρό σας πριν από την έκθεση στον ήλιο.
10 Να μην καθυστερείτε την επίσκεψη στον δερματολόγο, όταν εμφανισθεί ένα πρόβλημα στο δέρμα.
Κολύμπι σε μολυσμένη θάλασσα
Εάν κολυμπάτε κοντά σε βιομηχανικές περιοχές, ρυπογόνοι παράγοντες (π.χ., σκόνες, καπνός, πολυκυκλικοί υδρογονάνθρακες κ.ά.) μπορεί να προκαλέσουν στο δέρμα ήπιο ή έντονο ερεθισμό, δερματίτιδα από επαφή (με ερύθημα και οίδημα), ουρτικάρια (κνίδωση), φωτοτοξική δερματίτιδα, φωτοαλλεργική δερματίτιδα, ακμή, πορφύρα, θυλακικό εξάνθημα ή πολύμορφο εξάνθημα.
Πηγή : ΤΑ ΝΕΑ
