Η έντονη άσκηση, ο αθλητισμός, η γυμναστική αλλά και οι καθημερινές δουλειές που συχνά απαιτούν αυξημένη μυϊκή δραστηριότητα είναι οι αιτίες που προκαλούν τις επώδυνες μυϊκές κράμπες. Οι κράμπες συμβαίνουν ξαφνικά και απροειδοποίητα. Εκτός από τον έντονο πόνο που προκαλούν, δεν επιτρέπουν στους μυς που έχουν προσβληθεί να λειτουργήσουν κανονικά.
Κράμπα είναι η κατάσταση εκείνη κατά την οποία οι μύες βρίσκονται σε συνεχή και επώδυνη σύσπαση. Μπορεί να αφορά έναν μυ, αλλά μερικές φορές και ολόκληρη ομάδα συναγωνιστών μυών.
Βασική αιτία για την εμφάνιση κράμπας θεωρείται η μεγάλη απώλεια άλατος που περιέχεται στον ιδρώτα (1-2 γραμ. σε κάθε λίτρο). Ουσιαστικά όμως η αιτιολογία και τα παθολογικά αίτια είναι συγκεχυμένα. Από την πολύχρονη εμπειρία των αθλητών, των γιατρών και των προπονητών διαπιστώθηκε ότι:
- Η μυϊκή σύσπαση συμβαίνει άλλοτε απότομα και άλλοτε προειδοποιεί.
- Είναι συνήθης κατά τον ψυχρό καιρό ή μέσα στο νερό. Ξαφνικό ψύχος ή απότομη υψηλή θερμοκρασία μπορεί να είναι εξίσου υπεύθυνα για την κράμπα.
- Οι συνθήκες μιας δίαιτας και η χειροτέρευση της τοπικής κυκλοφορίας, με στενά ρούχα ή με ελαστική επίδεση, ευνοούν την πρόκληση κράμπας.
- Η υπερκόπωση δημιουργεί συνθήκες για εμφάνιση κράμπας
- Επίσης, συμβαίνει συχνά ύστερα από απότομες κινήσεις και παρατεταμένη προσπάθεια (δρόμοι μεγάλων αποστάσεων).
- Παρατηρείται σε αθλητές που κάνουν χρήση αλκοόλ και καφέ. Παρουσιάζεται περισσότερο σε άτομα που διακατέχονται από άγχος και έντονη ψυχολογική πίεση.
- Η συγκέντρωση καματογόνων ουσιών στον οργανισμό (π.χ. γαλακτικό οξύ) ή η έλλειψη ηλεκτρολυτών (χλωριούχα) φαίνεται ότι δημιουργούν κατάλληλες συνθήκες για κράμπα.
Οι μύες που είναι συνήθως επιρρεπείς είναι:
� Οι οπίσθιοι κνημιαίοι (γαστροκνήμιος- υποκνημίδιος).
� Οι οπίσθιοι μηριαίοι (δικέφαλος - ημιτενοντώδης - ημιυμενώδης).
� Οι καμπτήρες των δακτύλων του άκρου ποδιού και χεριού.
� Οι ορθοί κοιλιακοί.
� Οι μύες στην περιοχή του λαιμού (στερνοκλειδομαστοειδής).
� Οι μύες στην περιοχή της πλάτης (τραπεζοειδήδρομβοειδής - ανελκυστήρας της ωμοπλάτης).
� Γενικά οι μύες που σηκώνουν βάρη (ραχιαίοι).
Η αντιμετώπιση και πρόληψη των μυϊκών κραμπών περιλαμβάνει τα ακόλουθα:
1. Ασκήσεις προθέρμανσης, τεντώματα και μασάζ πριν από τη σωματική άσκηση και συμμετοχή σε σπορ.
2. Αποφυγή αφυδάτωσης. Η λήψη υγρών και ηλεκτρολυτών ιδιαίτερα κατά τις ασκήσεις που γίνονται σε ψηλές θερμοκρασίες, συμβάλλουν στην πρόληψη των κραμπών.
3. Στην πλειονότητα των περιπτώσεων, η λύση της κράμπας είναι απλή και μπορεί να δοθεί από τον ίδιο τον αθλητή - ασκούμενο. Εφαρμόζεται τοπική πίεση στον μυ που παρουσιάζει επώδυνη σύσπαση. Γίνεται διάταση του συσπασθέντος μυός. Παράλληλα με τη διάταση του μυός, πρέπει να γίνεται μασάζ στην περιοχή. Η τοποθέτηση πάγου βοηθά στο να χαλαρώσουν οι μύες υπό ένταση. Αργότερα μια ζεστή πετσέτα ή ένα ζεστό μπάνιο, μπορούν να ανακουφίσουν από τον πόνο.
Κράμπα είναι η κατάσταση εκείνη κατά την οποία οι μύες βρίσκονται σε συνεχή και επώδυνη σύσπαση. Μπορεί να αφορά έναν μυ, αλλά μερικές φορές και ολόκληρη ομάδα συναγωνιστών μυών.
Βασική αιτία για την εμφάνιση κράμπας θεωρείται η μεγάλη απώλεια άλατος που περιέχεται στον ιδρώτα (1-2 γραμ. σε κάθε λίτρο). Ουσιαστικά όμως η αιτιολογία και τα παθολογικά αίτια είναι συγκεχυμένα. Από την πολύχρονη εμπειρία των αθλητών, των γιατρών και των προπονητών διαπιστώθηκε ότι:
- Η μυϊκή σύσπαση συμβαίνει άλλοτε απότομα και άλλοτε προειδοποιεί.
- Είναι συνήθης κατά τον ψυχρό καιρό ή μέσα στο νερό. Ξαφνικό ψύχος ή απότομη υψηλή θερμοκρασία μπορεί να είναι εξίσου υπεύθυνα για την κράμπα.
- Οι συνθήκες μιας δίαιτας και η χειροτέρευση της τοπικής κυκλοφορίας, με στενά ρούχα ή με ελαστική επίδεση, ευνοούν την πρόκληση κράμπας.
- Η υπερκόπωση δημιουργεί συνθήκες για εμφάνιση κράμπας
- Επίσης, συμβαίνει συχνά ύστερα από απότομες κινήσεις και παρατεταμένη προσπάθεια (δρόμοι μεγάλων αποστάσεων).
- Παρατηρείται σε αθλητές που κάνουν χρήση αλκοόλ και καφέ. Παρουσιάζεται περισσότερο σε άτομα που διακατέχονται από άγχος και έντονη ψυχολογική πίεση.
- Η συγκέντρωση καματογόνων ουσιών στον οργανισμό (π.χ. γαλακτικό οξύ) ή η έλλειψη ηλεκτρολυτών (χλωριούχα) φαίνεται ότι δημιουργούν κατάλληλες συνθήκες για κράμπα.
Οι μύες που είναι συνήθως επιρρεπείς είναι:
� Οι οπίσθιοι κνημιαίοι (γαστροκνήμιος- υποκνημίδιος).
� Οι οπίσθιοι μηριαίοι (δικέφαλος - ημιτενοντώδης - ημιυμενώδης).
� Οι καμπτήρες των δακτύλων του άκρου ποδιού και χεριού.
� Οι ορθοί κοιλιακοί.
� Οι μύες στην περιοχή του λαιμού (στερνοκλειδομαστοειδής).
� Οι μύες στην περιοχή της πλάτης (τραπεζοειδήδρομβοειδής - ανελκυστήρας της ωμοπλάτης).
� Γενικά οι μύες που σηκώνουν βάρη (ραχιαίοι).
Η αντιμετώπιση και πρόληψη των μυϊκών κραμπών περιλαμβάνει τα ακόλουθα:
1. Ασκήσεις προθέρμανσης, τεντώματα και μασάζ πριν από τη σωματική άσκηση και συμμετοχή σε σπορ.
2. Αποφυγή αφυδάτωσης. Η λήψη υγρών και ηλεκτρολυτών ιδιαίτερα κατά τις ασκήσεις που γίνονται σε ψηλές θερμοκρασίες, συμβάλλουν στην πρόληψη των κραμπών.
3. Στην πλειονότητα των περιπτώσεων, η λύση της κράμπας είναι απλή και μπορεί να δοθεί από τον ίδιο τον αθλητή - ασκούμενο. Εφαρμόζεται τοπική πίεση στον μυ που παρουσιάζει επώδυνη σύσπαση. Γίνεται διάταση του συσπασθέντος μυός. Παράλληλα με τη διάταση του μυός, πρέπει να γίνεται μασάζ στην περιοχή. Η τοποθέτηση πάγου βοηθά στο να χαλαρώσουν οι μύες υπό ένταση. Αργότερα μια ζεστή πετσέτα ή ένα ζεστό μπάνιο, μπορούν να ανακουφίσουν από τον πόνο.