ΤΙ ΕΙΝΑΙ ΣΧΕΣΗ ΕΡΓΑΣΙΑΣ;
Η σχέση εργασίας περιλαμβάνει το σύνολο των προϋποθέσεων με τις οποίες αναλαμβάνει ο εργαζόμενος να εκτελεί την εργασία. Δημιουργείται από την πραγματική απασχόληση του μισθωτού, ανεξάρτητα δηλαδή από το κύρος της σύμβασης. Συνεπώς εφαρμόζεται σε κάθε περίπτωση η προστατευτική για τον εργαζόμενο νομοθεσία. Ακόμη και στις περιπτώσεις που η σύμβαση εργασίας είναι για οποιοδήποτε λόγο άκυρη.
ΤΙ ΕΙΝΑΙ ΣΥΜΒΑΣΗ ΕΞΑΡΤΗΜΕΝΗΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ;
Σύμβαση εξαρτημένης εργασίας είναι η συμφωνία με την οποία ο εργαζόμενος αναλαμβάνει την υποχρέωση να προσφέρει τις υπηρεσίες του για ορισμένο ή αόριστο χρονικό διάστημα στον εργοδότη, κάτω από τις οδηγίες και τον έλεγχο του οποίου εργάζεται έναντι παροχής μισθού. Η σύμβαση εξαρτημένης εργασίας διαχωρίζεται από την παροχή εργασίας με σύμβαση έργου και σύμβαση παροχής ανεξαρτήτων υπηρεσιών.
ΑΝΑΓΓΕΛΙΑ ΠΡΟΣΛΗΨΗΣ ΓΝΩΣΤΟΠΟΙΗΣΗ ΤΩΝ ΟΡΩΝ ΣΥΜΒΑΣΗΣ
Αναγγελία πρόσληψης: Ο εργοδότης υποχρεούται να αναγγείλει την πρόσληψη στον ΟΑΕΔ μέσα σε 8 ημέρες ή σε 30 ημέρες αν πρόκειται για νεοιδρυμένη επιχείρηση.
Γνωστοποίηση των όρων της σύμβασης στον εργαζόμενο: Κατά την πρόσληψη, ο εργοδότης είναι υποχρεωμένος να δώσει στον εργαζόμενο έγγραφο που περιγράφει τη μορφή της εργασιακής σχέσης και τους όρους της, όπως προβλέπει το Π.Δ. 156/1994.
"Το ίδιο ισχύει και στην περίπτωση που η πρόσληψη γίνει προφορικά. Δεν μπορεί να γίνει προφορικά πρόσληψη στο Δημόσιο, στην περίπτωση μερικής απασχόλησης, στις ΔΕΚΟ κ.λ.π."
ΠΟΤΕ ΥΠΑΡΧΕΙ ΣΥΜΒΑΣΗ ΕΡΓΟΥ;
Σύμβαση έργου υπάρχει όταν ένα πρόσωπο αναλαμβάνει την υποχρέωση να εκτελέσει ορισμένο έργο για λογαριασμό άλλου προσώπου ή φορέα αντί καταβολής του συμφωνημένου μισθού σε καθορισμένο ή όχι χρονικό διάστημα.
ΠΟΤΕ ΥΠΑΡΧΕΙ ΣΥΜΒΑΣΗ ΑΝΕΞΑΡΤΗΤΩΝ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ;
Σύμβαση παροχής ανεξαρτήτων υπηρεσιών υπάρχει όταν ο εργαζόμενος διατηρεί την ελευθερία και την πρωτοβουλία να καθορίζει ο ίδιος τις συνθήκες εργασίας του, χωρίς να υπόκειται στον έλεγχο του εργοδότη.
ΤΙ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΓΝΩΡΙΖΟΥΜΕ;
Ο πραγματικός χαρακτήρας της σύμβασης εργασίας, μπορεί να διαφέρει από τον χαρακτηρισμό που δίνει ο εργοδότης ή και τα δύο μέρη κατά τη σύναψή της.
"Κλασσική περίπτωση καταστρατήγησης των εργασιακών δικαιωμάτων είναι ο χαρακτηρισμός εκ μέρους του εργοδότη της σχέσης εργασίας ως σχέσης παροχής ανεξάρτητων υπηρεσιών, με όλες τις δυσμενείς για τον εργαζόμενο συνέπειες: Μη ασφάλιση στο ΙΚΑ, έκδοση δελτίων παροχής υπηρεσιών ως ελεύθερος επαγγελματίας κ.λ.π."
ΠΩΣ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΖΟΥΜΕ ΤΗΝ ΚΑΤΑΣΤΡΑΤΗΓΗΣΗ;
Στην περίπτωση αυτή ο εργαζόμενος να διεκδικήσει τα δικαιώματά του επικαλούμενος τα πραγματικά στοιχεία της εργασιακής του σχέσης δηλ. ωράριο, συμμόρφωση στις εντολές του εργοδότη κ.λ.π.
ΕΙΔΗ ΣΥΜΒΑΣΕΩΝ ΕΞΑΡΤΗΜΕΝΗΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ
Η σύμβαση εργασίας διακρίνεται σε σύμβαση εργασίας αορίστου χρόνου και σύμβαση εργασίας ορισμένου χρόνου.
ΣΥΜΒΑΣΗ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΑΟΡΙΣΤΟΥ ΧΡΟΝΟΥ
Σύμβαση εργασίας αορίστου χρόνου υπάρχει όταν η διάρκεια της δεν είναι καθορισμένη από τη συμφωνία εργοδότη - εργαζόμενου
ΣΥΜΒΑΣΗ ΟΡΙΣΜΕΝΟΥ ΧΡΟΝΟΥ
Σύμβαση εργασίας ορισμένου χρόνου υπάρχει όταν καθορίζεται το χρονικό διάστημα, μέσα στο οποίο ο μισθωτός θα προσφέρει τις υπηρεσίες του. Η διάρκεια της σύμβασης μπορεί να προκύπτει είτε από τη συμφωνία των ενδιαφερομένων, είτε από άλλα δεδομένα δηλ. διάταξη νόμου, είδος νόμου, είδος και σκοπός συμβάσεως κ.λ.π.
ΤΙ ΣΥΜΒΑΙΝΕΙ ΟΤΑΝ ΚΑΤΑΣΤΡΑΤΗΓΕΙΤΑΙ Η ΕΡΓΑΤΙΚΗ ΝΟΜΟΘΕΣΙΑ ΣΤΗ ΣΥΜΒΑΣΗ ΟΡΙΣΜΕΝΟΥ ΧΡΟΝΟΥ;
Εάν αποδειχθεί ότι η σύμβαση εργασίας ορισμένου έγινε με σκοπό την καταστρατήγηση της εργατικής νομοθεσίας, τότε η σύμβαση θεωρείται ως αορίστου χρόνου με ορισμένες προϋποθέσεις δηλ. συνεχείς ανανεώσεις μετά τη λήξη της κ.λ.π. Από τη μετατροπή αυτή ο εργαζόμενος έχει πολλά οφέλη, καταβολή αποζημίωσης σε περίπτωση απόλυσης κ.λ.π.
ΠΩΣ ΔΙΑΚΡΙΝΟΝΤΑΙ ΟΙ ΜΙΣΘΩΤΟΙ ΣΕ ΥΠΑΛΛΗΛΟΥΣ ΚΑΙ ΕΡΓΑΤΕΣ;
Ανάλογα με τη φύση της εργασίας, δηλαδή αν είναι πνευματική ή σωματική, οι εργαζόμενοι (μισθωτοί) διακρίνονται σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία σε υπαλλήλους ή εργάτες. Η διάκριση αυτή επηρεάζει την εργασιακή σχέση τόσο κατά τη διάρκεια της (όροι αμοιβής και απασχόλησης), όσο και κατά τη λήξη της (καταβολή αποζημίωσης κ.λ.π.)
ΠΟΙΟΣ ΘΕΩΡΕΙΤΑΙ ΥΠΑΛΛΗΛΟΣ;
Υπάλληλος θεωρείται ο μισθωτός που παρέχει κατά κύριο λόγο πνευματική εργασία.
ΠΟΙΟΣ ΘΕΩΡΕΙΤΑΙ ΕΡΓΑΤΗΣ;
Εργάτης θεωρείται ο μισθωτός που παρέχει κατά κύριο λόγο σωματική εργασία. Οι εργάτες αποκαλούνται πολλές φορές εργατοτεχνίτες ή τεχνίτες. Με τους εργάτες εξομοιώνονται γενικώς οι μαθητευόμενοι, οι μαθητές - τεχνίτες και το υπηρετικό προσωπικό. Ο χαρακτηρισμός του μισθωτού ως υπαλλήλου ή εργάτη εξαρτάται από το είδος της εργασίας που παρέχει και όχι απ’ αυτό που προκύπτει από τη σύμβαση εργασίας ή τον τρόπο αμοιβής του. Η διάκριση αυτή των μισθωτών αμβλύνεται συνεχώς μετά από τη νομολογία των Δικαστηρίων και τη σύγχρονη εξέλιξη των συνθηκών εργασίας.
ΣΥΛΛΟΓΙΚΕΣ ΣΥΜΒΑΣΕΙΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ
Με τις συλλογικές συμβάσεις εργασίας οι οποίες συμφωνούνται εγγράφως μεταξύ, των συνδικαλιστικών οργανώσεων εργαζομένων και εργοδοτών ή μεταξύ συνδικαλιστικής οργάνωσης εργαζομένων και εργοδότη, καθορίζονται οι όροι εργασίας και οι μεταξύ των συμβαλλομένων αμοιβαίες υποχρεώσεις. Με τις Σ.Σ.Ε. εξομοιώνονται και οι διαιτητικές αποφάσεις.
Οι όροι και η διαδικασία σύναψης σ.σ.ε. διέπονται από τον Ν. 1876/1990 ο οποίος τροποποίησε τον προγενέστερο Ν.3229/1995.
Οι σ.σ.ε συμπληρώνουν τους γενικούς όρους εργασίας που ρυθμίζονται από τους σχετικούς νόμους και κατοχυρώνονται από το Σύνταγμα.
Ορίζουν τα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις των συμβαλλομένων μερών.
Ορίζουν θέματα σχετικά με τις διαδικασίες και τους όρους συλλογικής διαπραγμάτευσης, μεσολάβησης και διαιτησίας.
Με τις σ.σ.ε θεσπίζονται κατά κανόνα ευμενέστεροι όροι εργασίας από τους προβλεπόμενους τις διατάξεις της ισχύουσας νομοθεσίας .
Σύμφωνα με το άρθρο 2 του Ν.1876/1990, περιεχόμενο των σ.σ.ε. μπορούν να αποτελέσουν:
· Ζητήματα σχετικά με τη σύναψη, όρους λειτουργίας και τη λήξη των ατομικών συμβάσεων που εμπίπτουν στο πεδίο ισχύος της.
· Ζητήματα που αφορούν την άσκηση του συνδικαλιστικού δικαιώματος στην επιχείρηση.
· Ζητήματα κοινωνικής ασφάλισης , εκτός από συνταξιοδοτικά.
· Ζητήματα σχετικά με την άσκηση επιχειρηματικής πολιτικής στο μέτρο που αυτή επηρεάζει άμεσα τις εργασιακές σχέσεις.
· Ζητήματα ερμηνείας των κανονιστικών όρων της σ.σ.ε.
· Τα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις των συμβαλλομένων μερών.
Ο νόμος 1876/90 αφορά:
· Όλους τους εργαζόμενους της χώρας με σχέση εξαρτημένης εργασίας ιδιωτικού δικαίου σε ημεδαπό ή αλλοδαπό εργοδότη, επιχείρηση, εκμετάλλευση ή υπηρεσία δημοσίου ή ιδιωτικού τομέα.
· Τους εργαζόμενους που αν και δεν συνδέονται με σχέση εξαρτημένης εργασίας, εργάζονται
κάτω από τις ίδιες ή αντίστοιχες συνθήκες με τους εργαζόμενους με σύμβαση εξαρτημένης εργασίας (εποχιακοί , εργαζόμενοι φασόν, κλπ).
· Περιλαμβάνονται και όσοι εργάζονται στη γεωργία, κτηνοτροφία ή κατ' οίκον.
ΕΙΔΗ ΣΥΛΛΟΓΙΚΩΝ ΣΥΜΒΑΣΕΩΝ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΚΑΙ ΑΡΜΟΔΙΟΤΗΤΑ ΣΥΝΑΨΗΣ ΤΟΥΣ
1. Οι συλλογικές συμβάσεις εργασίας διακρίνονται:
Α. Σε εθνικές γενικές, που αφορούν τους εργαζόμενους όλης της χώρας.
Β. Σε κλαδικές, που αφορούν τους εργαζόμενους περισσότερων ομοειδών ή συναφών εκμεταλλεύσεων ή επιχειρήσεων ορισμένης πόλης ή περιφέρειας ή και όλης της χώρας.
Γ. Σε επιχειρησιακές , που αφορούν τους εργαζόμενους μιας εκμετάλλευσης ή επιχείρησης.
Δ. Σε εθνικές ομοιοεπαγγελματικές που αφορούν τους εργαζόμενους ορισμένου επαγγέλματος η και των συναφών ειδικοτήτων όλης της χώρας.
Ε. Σε τοπικές ομοιοεπαγγελματικές που αφορούν τους εργαζόμενους ορισμένου επαγγέλματος η και των συναφών ειδικοτήτων συγκεκριμένης πόλης ή περιφέρειας.
2. Οι κλαδικές επιχειρησιακές και εθνικές ή τοπικές ομοιοεπαγγελματικές συλλογικές συμβάσεις δεν επιτρέπεται να περιέχουν όρους εργασίας δυσμενέστερους για τους εργαζόμενους από τους όρους εργασίας των εθνικών γενικών συλλογικών συμβάσεων.
3. Οι εθνικές γενικές συλλογικές συμβάσεις εργασίας συνάπτονται από τις τριτοβάθμιες οργανώσεις των εργαζομένων και τις αναγνωριζόμενες ως ευρύτερης εκπροσώπησης οργανώσεις των εργοδοτών ή πανελλήνιας έκτασης.
4. Οι κλαδικές συμβάσεις συνάπτονται από πρωτοβάθμιες ή δευτεροβάθμιες συνδικαλιστικές οργανώσεις που καλύπτουν εργαζόμενους ανεξάρτητα από το επάγγελμα ή την ειδικότητα τους, ομοειδών ή συναφών επιχειρήσεων του ίδιου κλάδου και από εργοδοτικές οργανώσεις, ειδικά όμως για τους εργαζόμενους στις τράπεζες, σε περίπτωση που δεν υπάρχουν εργοδοτικές οργανώσεις του κλάδου, από μεμωνομένους εργοδότες που εκπροσωπούνται με κοινό εξουσιοδοτημένο εκπρόσωπο ή εκπροσώπους, εφ' όσον αυτοί οι εργοδότες καλύπτουν τουλάχιστον το 70% των εργαζομένων στο κλάδο.
5. Οι επιχειρησιακές συλλογικές συμβάσεις συνάπτονται από συνδικαλιστικές οργανώσεις της επιχείρησης που καλύπτουν τους εργαζόμενους, ανεξάρτητα από την κατηγορία, ή τη θέση ή την ειδικότητά τους και, εφ' όσον αυτές ελλείπουν, από τις αντίστοιχες πρωτοβάθμιες κλαδικές οργανώσεις και από τον εργοδότη.
6. Οι εθνικές ομοιοεπαγγελματικές συλλογικές συμβάσεις συνάπτονται από την πλευρά των εργαζομένων από δευτεροβάθμιες ή πρωτοβάθμιες ομοιοεπαγγελματικές συνδικαλιστικές οργανώσεις πανελλήνιας έκτασης. Από την πλευρά των εργοδοτών, οι εθνικές ομοιοεπαγγελαμτικές συλλογικές συμβάσεις συνάπτονται από εργοδοτικές οργανώσεις ευρύτερης εκπροσώπησης ή πανελλήνιας έκτασης.
7. Οι τοπικές ομοιοεπαγγελματικές συλλογικές συμβάσεις συνάπτονται από ομοιοεπαγγελματικές συνδικαλιστικές οργανώσεις των εργαζομένων, πρωτοβάθμιες ή δευτεροβάθμιες, τοπικού χαρακτήρα και από εργοδοτικές οργανώσεις.
" Οι κλαδικές, επιχειρησιακές και οι τοπικές ομοιεπαγγελματικές συλλογικές συμβάσεις δεν επιτρέπεται να περιέχουν όρους εργασίας δυσμενέστερους για τους εργαζόμενους από τους όρους εργασίας των εθνικών συλλογικών ".
Εξάλλου, αν υπογραφεί νέα ΕΓΣΣΕ και τα κατώτατα όρια αμοιβής κάποιων μισθωτών, που ορίζονται από άλλη συλλογική σύμβαση ή διαιτητική απόφαση είναι κατώτερα από εκείνα που ορίζει η ΕΓΣΣΕ παύουν αυτόματα να ισχύουν (Εγκύκλιος 12945/9.4.90, Υπ.Εργασίας) και ισχύουν εκείνα της νέας ΕΓΣΣΕ.
1. Διαδικασία Διαπραγμάτευσης
Πριν από την υπογραφή οποιασδήποτε συλλογικής σύμβασης διεξάγονται διαπραγματεύσεις μεταξύ εκπροσώπων των μερών. Η διαδικασία διαπραγμάτευσης ξεκινά με έγγραφο της πλευράς που ασκεί το δικαίωμα της διαπραγμάτευσης και το απευθύνει στην άλλη πλευρά και συγχρόνως το κοινοποιεί στην αρμόδια Επιθεώρηση Εργασίας. Με το ίδιο έγγραφο γνωστοποιούνται και τα θέματα που προτείνονται για διαπραγμάτευση τα εξουσιοδοτημένα πρόσωπα και ο τόπος διαπραγμάτευσης.
Η άλλη πλευρά οφείλει μέσα σε 10 εργάσιμες ημέρες από την γνωστοποίηση των θεμάτων να προσέλθει για διαπραγμάτευση και να ορίζει τους αντιπροσώπους της.
Η εργατική πλευρά έχει το δικαίωμα να αξιώσει από την εργοδοτική να της δοθούν όλα τα απαραίτητα στοιχεία για τη διευκόλυνση των διαπραγματεύσεων.
Κατά τη διάρκεια των διαπραγματεύσεων τηρούνται πρακτικά, που υπογράφονται από τους αντιπροσώπους των μερών.
2. Διαδικασία υπογραφής - Θέση σε ισχύ Σ.Σ.Ε..
Εφ' όσον οι συλλογικές διαπραγματεύσεις καταλήξουν σε συμφωνία, η Σ.Σ.Ε. καταρτίζεται εγγράφως σε 3(τρία) πρωτότυπα, που υπογράφονται από τους αντιπροσώπους των μερών. Από (1) ένα πρωτότυπο παίρνει το κάθε μέρος (εργατική και εργοδοτική πλευρά) και το τρίτο κατατίθεται στην αρμόδια Επιθεώρηση Εργασίας όπου καταρτίστηκε η Σ.Σ.Ε..
Οι Εθνικές Γενικές Σ.Σ.Ε. και οι Κλαδικές ομοιοεπαγγελματικές κατατίθενται στην αρμόδια κεντρική υπηρεσία του Υπουργείου Εργασίας. Στις Επιθεωρήσεις Εργασίας των νομαρχιών καθώς και στην κεντρική υπηρεσία του Υπουργείου Εργασίας υπάρχει ειδικό βιβλίο Σ.Σ.Ε., διαιτητικών αποφάσεων, όπου καταγράφονται όλα τα βασικά στοιχεία της Σ.Σ.Ε., καθώς και οι προσχωρήσεις, επεκτάσεις, οι καταγγελίες και οι συμφωνίες από μεσολάβηση. Οι Σ.Σ.Ε. καταχωρούνται στο βιβλίο αυτό τη ίδια μέρα που κατατίθενται.
Οι υπηρεσίες αυτές χορηγούν αντίγραφα των Σ.Σ.Ε. ή διαιτητικών αποφάσεων σε κάθε ενδιαφερόμενο.
" Ο εργοδότης οφείλει να κοινοποιεί στο Συμβούλιο Εργαζομένων της επιχείρησης κάθε επιχείρησης κάθε επιχειρησιακή σύμβαση εργασίας".
Συλλογική Σύμβαση Εργασίας νομιμοποιούνται να συνάψουν οι:
· Συνδικαλιστικές οργανώσεις εργαζομένων και εργοδοτών όλων των βαθμίδων στο πεδίο δραστηριότητάς τους.
· Ειδικότερα από την πλευρά των εργαζομένων για την υπογραφή ΕΓΣΣΕ, ικανότητα υπογραφής έχει η πλέον αντιπροσωπευτική τριτοβάθμια συνδικαλιστική οργάνωση (Γ.Σ.Ε.Ε.).
· Για τις λοιπές Σ.Σ.Ε., ανάλογα με την μορφή τους, η πλέον αντιπροσωπευτική συνδικαλιστική οργάνωση των εργαζομένων.
· Από την πλευρά των εργοδοτών, ικανότητα έχει να υπογράψει κάθε εργοδότης που απασχολεί 50 εργαζόμενους για τις επιχειρησιακές Σ.Σ.Ε..
Κριτήριο της αντιπροσωπευτικότητας είναι ο αριθμός των εργαζομένων που ψήφισε στις τελευταίες εκλογές για ανάδειξη της διοίκησης της συγκεκριμένης συνδικαλιστικής οργάνωσης.
Η ισχύς της Σ.Σ.Ε. αρχίζει από την ημέρα κατάθεσης ενός πρωτοτύπου της από τον εξουσιοδοτημένο αντιπρόσωπο στην αρμόδια Επιθεώρηση Εργασίας της Νομαρχίας όπου καταρτίστηκε η Σ.Σ.Ε..
Ειδικά όμως, η ΕΓΣΣΕ, οι Κλαδικές και οι Εθνικές Ομοιοεπαγγελματικές Σ.Σ.Ε., ισχύουν την ημέρα κατάθεσης στην κεντρική υπηρεσία του Υπουργείου Εργασίας, και λήγουν με τη πάροδο του χρόνου που συμφωνήθηκε με την καταγγελία. Τα ίδια ισχύουν και για τις αποφάσεις της διαιτησίας.
· Μόνο οι όροι των ατομικών συμβάσεων που είναι ευνοϊκότεροι για τους εργαζόμενους υπερισχύουν των ρυθμίσεων των Σ.Σ.Ε..
· Οι όροι των Σ.Σ.Ε. που είναι ευνοϊκότεροι για τους εργαζόμενους υπερισχύουν των νόμων, εκτός αν πρόκειται για διατάξεις αναγκαστικού δικαίου (π.χ. Πράξη Νομοθετικού Περιεχομένου, για την απαγόρευση αύξησης αποδοχών).
· Η ισχύς της Σ.Σ.Ε. αρχίζει από την ημέρα κατάθεσης ενός πρωτοτύπου της από τον εξουσιοδοτημένο αντιπρόσωπο στην αρμόδια Επιθεώρηση Εργασίας της Νομαρχίας όπου καταρτίστηκε η Σ.Σ.Ε..
· Δεύσμευση. Οι Εθνικές Συλλογικές Συμβάσεις εργασίας καθορίζουν τους ελάχιστους όρους εργασίας που ισχύουν για τους εργαζόμενους όλης της χώρας. Στους εργαζόμενους αυτούς περιλαμβάνονται και οι εργαζόμενοι με σχέση εργασίας ιδιωτικού δικαίου στο Δημόσιο, τα νομικά πρόσωπα δημοσίου δικαίου και τους οργανισμούς τοπικής αυτοδιοίκησης. Οι υπόλοιπες συλλογικές συμβάσεις εργασίας δεσμεύουν τους εργαζόμενους και εργοδότες που είναι μέλη των συμβαλλόμενων συνδικαλιστικών οργανώσεων, τον εργοδότη που συνάπτει συλλογική σύμβαση εργασίας ατομικά με τους εργοδότες που συνάπτουν συλλογική σύμβαση εργασίας με κοινό εξουσιοδοτημένο εκπρόσωπο ή εκπροσώπους, όπως ορίζεται στην παρ.4 του άρθρου 3 του παρόντος.
· Συνδικαλιστικές οργανώσεις και εργοδότες που δεν δεσμεύονται από υπάρχουσα Σ.Σ.Ε. μπορούν να προσχωρήσουν με κοινή συμφωνία σε Σ.Σ.Ε. που αφορά ην κατηγορία το ιδιωτικό έγγραφο, που κατατίθενται στις κατά τόπους υπηρεσίες του Υπουργείου Εργασίας και καταχωρούνται στο ειδικό βιβλίο Σ.Σ.Ε.. Επίσης συνδικαλιστική οργάνωση εργαζομένων μπορεί να προσχωρήσει σε Σ.Σ.Ε., από την οποία δεσμεύεται ήδη ο εργοδότης.
· Ο Υπουργός εργασίας με απόφασή του και μετά από σύμφωνη γνώμη του ανώτατου συμβουλίου, μπορεί να επεκτείνει και να κηρύξει υποχρεωτική για όλους τους εργαζόμενους του κλάδου ή του επαγγέλματος κάποια Σ.Σ.Ε. η οποία δεσμεύει ήδη εργοδότες που απασχολούν το 51% των εργαζομένων του κλάδου ή του επαγγέλματος. Η επέκταση ισχύει από την ημερομηνία έκδοσης της απόφασης του Υπουργού και στην περίπτωση που υπάρχει αίτηση, από την ημερομηνία της υποβολής. Η απόφαση του Υπουργού δημοσιεύεται στην εφημερίδα της κυβέρνησης.
Η σχέση εργασίας περιλαμβάνει το σύνολο των προϋποθέσεων με τις οποίες αναλαμβάνει ο εργαζόμενος να εκτελεί την εργασία. Δημιουργείται από την πραγματική απασχόληση του μισθωτού, ανεξάρτητα δηλαδή από το κύρος της σύμβασης. Συνεπώς εφαρμόζεται σε κάθε περίπτωση η προστατευτική για τον εργαζόμενο νομοθεσία. Ακόμη και στις περιπτώσεις που η σύμβαση εργασίας είναι για οποιοδήποτε λόγο άκυρη.
ΤΙ ΕΙΝΑΙ ΣΥΜΒΑΣΗ ΕΞΑΡΤΗΜΕΝΗΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ;
Σύμβαση εξαρτημένης εργασίας είναι η συμφωνία με την οποία ο εργαζόμενος αναλαμβάνει την υποχρέωση να προσφέρει τις υπηρεσίες του για ορισμένο ή αόριστο χρονικό διάστημα στον εργοδότη, κάτω από τις οδηγίες και τον έλεγχο του οποίου εργάζεται έναντι παροχής μισθού. Η σύμβαση εξαρτημένης εργασίας διαχωρίζεται από την παροχή εργασίας με σύμβαση έργου και σύμβαση παροχής ανεξαρτήτων υπηρεσιών.
ΑΝΑΓΓΕΛΙΑ ΠΡΟΣΛΗΨΗΣ ΓΝΩΣΤΟΠΟΙΗΣΗ ΤΩΝ ΟΡΩΝ ΣΥΜΒΑΣΗΣ
Αναγγελία πρόσληψης: Ο εργοδότης υποχρεούται να αναγγείλει την πρόσληψη στον ΟΑΕΔ μέσα σε 8 ημέρες ή σε 30 ημέρες αν πρόκειται για νεοιδρυμένη επιχείρηση.
Γνωστοποίηση των όρων της σύμβασης στον εργαζόμενο: Κατά την πρόσληψη, ο εργοδότης είναι υποχρεωμένος να δώσει στον εργαζόμενο έγγραφο που περιγράφει τη μορφή της εργασιακής σχέσης και τους όρους της, όπως προβλέπει το Π.Δ. 156/1994.
"Το ίδιο ισχύει και στην περίπτωση που η πρόσληψη γίνει προφορικά. Δεν μπορεί να γίνει προφορικά πρόσληψη στο Δημόσιο, στην περίπτωση μερικής απασχόλησης, στις ΔΕΚΟ κ.λ.π."
ΠΟΤΕ ΥΠΑΡΧΕΙ ΣΥΜΒΑΣΗ ΕΡΓΟΥ;
Σύμβαση έργου υπάρχει όταν ένα πρόσωπο αναλαμβάνει την υποχρέωση να εκτελέσει ορισμένο έργο για λογαριασμό άλλου προσώπου ή φορέα αντί καταβολής του συμφωνημένου μισθού σε καθορισμένο ή όχι χρονικό διάστημα.
ΠΟΤΕ ΥΠΑΡΧΕΙ ΣΥΜΒΑΣΗ ΑΝΕΞΑΡΤΗΤΩΝ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ;
Σύμβαση παροχής ανεξαρτήτων υπηρεσιών υπάρχει όταν ο εργαζόμενος διατηρεί την ελευθερία και την πρωτοβουλία να καθορίζει ο ίδιος τις συνθήκες εργασίας του, χωρίς να υπόκειται στον έλεγχο του εργοδότη.
ΤΙ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΓΝΩΡΙΖΟΥΜΕ;
Ο πραγματικός χαρακτήρας της σύμβασης εργασίας, μπορεί να διαφέρει από τον χαρακτηρισμό που δίνει ο εργοδότης ή και τα δύο μέρη κατά τη σύναψή της.
"Κλασσική περίπτωση καταστρατήγησης των εργασιακών δικαιωμάτων είναι ο χαρακτηρισμός εκ μέρους του εργοδότη της σχέσης εργασίας ως σχέσης παροχής ανεξάρτητων υπηρεσιών, με όλες τις δυσμενείς για τον εργαζόμενο συνέπειες: Μη ασφάλιση στο ΙΚΑ, έκδοση δελτίων παροχής υπηρεσιών ως ελεύθερος επαγγελματίας κ.λ.π."
ΠΩΣ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΖΟΥΜΕ ΤΗΝ ΚΑΤΑΣΤΡΑΤΗΓΗΣΗ;
Στην περίπτωση αυτή ο εργαζόμενος να διεκδικήσει τα δικαιώματά του επικαλούμενος τα πραγματικά στοιχεία της εργασιακής του σχέσης δηλ. ωράριο, συμμόρφωση στις εντολές του εργοδότη κ.λ.π.
ΕΙΔΗ ΣΥΜΒΑΣΕΩΝ ΕΞΑΡΤΗΜΕΝΗΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ
Η σύμβαση εργασίας διακρίνεται σε σύμβαση εργασίας αορίστου χρόνου και σύμβαση εργασίας ορισμένου χρόνου.
ΣΥΜΒΑΣΗ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΑΟΡΙΣΤΟΥ ΧΡΟΝΟΥ
Σύμβαση εργασίας αορίστου χρόνου υπάρχει όταν η διάρκεια της δεν είναι καθορισμένη από τη συμφωνία εργοδότη - εργαζόμενου
ΣΥΜΒΑΣΗ ΟΡΙΣΜΕΝΟΥ ΧΡΟΝΟΥ
Σύμβαση εργασίας ορισμένου χρόνου υπάρχει όταν καθορίζεται το χρονικό διάστημα, μέσα στο οποίο ο μισθωτός θα προσφέρει τις υπηρεσίες του. Η διάρκεια της σύμβασης μπορεί να προκύπτει είτε από τη συμφωνία των ενδιαφερομένων, είτε από άλλα δεδομένα δηλ. διάταξη νόμου, είδος νόμου, είδος και σκοπός συμβάσεως κ.λ.π.
ΤΙ ΣΥΜΒΑΙΝΕΙ ΟΤΑΝ ΚΑΤΑΣΤΡΑΤΗΓΕΙΤΑΙ Η ΕΡΓΑΤΙΚΗ ΝΟΜΟΘΕΣΙΑ ΣΤΗ ΣΥΜΒΑΣΗ ΟΡΙΣΜΕΝΟΥ ΧΡΟΝΟΥ;
Εάν αποδειχθεί ότι η σύμβαση εργασίας ορισμένου έγινε με σκοπό την καταστρατήγηση της εργατικής νομοθεσίας, τότε η σύμβαση θεωρείται ως αορίστου χρόνου με ορισμένες προϋποθέσεις δηλ. συνεχείς ανανεώσεις μετά τη λήξη της κ.λ.π. Από τη μετατροπή αυτή ο εργαζόμενος έχει πολλά οφέλη, καταβολή αποζημίωσης σε περίπτωση απόλυσης κ.λ.π.
ΠΩΣ ΔΙΑΚΡΙΝΟΝΤΑΙ ΟΙ ΜΙΣΘΩΤΟΙ ΣΕ ΥΠΑΛΛΗΛΟΥΣ ΚΑΙ ΕΡΓΑΤΕΣ;
Ανάλογα με τη φύση της εργασίας, δηλαδή αν είναι πνευματική ή σωματική, οι εργαζόμενοι (μισθωτοί) διακρίνονται σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία σε υπαλλήλους ή εργάτες. Η διάκριση αυτή επηρεάζει την εργασιακή σχέση τόσο κατά τη διάρκεια της (όροι αμοιβής και απασχόλησης), όσο και κατά τη λήξη της (καταβολή αποζημίωσης κ.λ.π.)
ΠΟΙΟΣ ΘΕΩΡΕΙΤΑΙ ΥΠΑΛΛΗΛΟΣ;
Υπάλληλος θεωρείται ο μισθωτός που παρέχει κατά κύριο λόγο πνευματική εργασία.
ΠΟΙΟΣ ΘΕΩΡΕΙΤΑΙ ΕΡΓΑΤΗΣ;
Εργάτης θεωρείται ο μισθωτός που παρέχει κατά κύριο λόγο σωματική εργασία. Οι εργάτες αποκαλούνται πολλές φορές εργατοτεχνίτες ή τεχνίτες. Με τους εργάτες εξομοιώνονται γενικώς οι μαθητευόμενοι, οι μαθητές - τεχνίτες και το υπηρετικό προσωπικό. Ο χαρακτηρισμός του μισθωτού ως υπαλλήλου ή εργάτη εξαρτάται από το είδος της εργασίας που παρέχει και όχι απ’ αυτό που προκύπτει από τη σύμβαση εργασίας ή τον τρόπο αμοιβής του. Η διάκριση αυτή των μισθωτών αμβλύνεται συνεχώς μετά από τη νομολογία των Δικαστηρίων και τη σύγχρονη εξέλιξη των συνθηκών εργασίας.
ΣΥΛΛΟΓΙΚΕΣ ΣΥΜΒΑΣΕΙΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ
Με τις συλλογικές συμβάσεις εργασίας οι οποίες συμφωνούνται εγγράφως μεταξύ, των συνδικαλιστικών οργανώσεων εργαζομένων και εργοδοτών ή μεταξύ συνδικαλιστικής οργάνωσης εργαζομένων και εργοδότη, καθορίζονται οι όροι εργασίας και οι μεταξύ των συμβαλλομένων αμοιβαίες υποχρεώσεις. Με τις Σ.Σ.Ε. εξομοιώνονται και οι διαιτητικές αποφάσεις.
Οι όροι και η διαδικασία σύναψης σ.σ.ε. διέπονται από τον Ν. 1876/1990 ο οποίος τροποποίησε τον προγενέστερο Ν.3229/1995.
Οι σ.σ.ε συμπληρώνουν τους γενικούς όρους εργασίας που ρυθμίζονται από τους σχετικούς νόμους και κατοχυρώνονται από το Σύνταγμα.
Ορίζουν τα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις των συμβαλλομένων μερών.
Ορίζουν θέματα σχετικά με τις διαδικασίες και τους όρους συλλογικής διαπραγμάτευσης, μεσολάβησης και διαιτησίας.
Με τις σ.σ.ε θεσπίζονται κατά κανόνα ευμενέστεροι όροι εργασίας από τους προβλεπόμενους τις διατάξεις της ισχύουσας νομοθεσίας .
Σύμφωνα με το άρθρο 2 του Ν.1876/1990, περιεχόμενο των σ.σ.ε. μπορούν να αποτελέσουν:
· Ζητήματα σχετικά με τη σύναψη, όρους λειτουργίας και τη λήξη των ατομικών συμβάσεων που εμπίπτουν στο πεδίο ισχύος της.
· Ζητήματα που αφορούν την άσκηση του συνδικαλιστικού δικαιώματος στην επιχείρηση.
· Ζητήματα κοινωνικής ασφάλισης , εκτός από συνταξιοδοτικά.
· Ζητήματα σχετικά με την άσκηση επιχειρηματικής πολιτικής στο μέτρο που αυτή επηρεάζει άμεσα τις εργασιακές σχέσεις.
· Ζητήματα ερμηνείας των κανονιστικών όρων της σ.σ.ε.
· Τα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις των συμβαλλομένων μερών.
Ο νόμος 1876/90 αφορά:
· Όλους τους εργαζόμενους της χώρας με σχέση εξαρτημένης εργασίας ιδιωτικού δικαίου σε ημεδαπό ή αλλοδαπό εργοδότη, επιχείρηση, εκμετάλλευση ή υπηρεσία δημοσίου ή ιδιωτικού τομέα.
· Τους εργαζόμενους που αν και δεν συνδέονται με σχέση εξαρτημένης εργασίας, εργάζονται
κάτω από τις ίδιες ή αντίστοιχες συνθήκες με τους εργαζόμενους με σύμβαση εξαρτημένης εργασίας (εποχιακοί , εργαζόμενοι φασόν, κλπ).
· Περιλαμβάνονται και όσοι εργάζονται στη γεωργία, κτηνοτροφία ή κατ' οίκον.
ΕΙΔΗ ΣΥΛΛΟΓΙΚΩΝ ΣΥΜΒΑΣΕΩΝ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΚΑΙ ΑΡΜΟΔΙΟΤΗΤΑ ΣΥΝΑΨΗΣ ΤΟΥΣ
1. Οι συλλογικές συμβάσεις εργασίας διακρίνονται:
Α. Σε εθνικές γενικές, που αφορούν τους εργαζόμενους όλης της χώρας.
Β. Σε κλαδικές, που αφορούν τους εργαζόμενους περισσότερων ομοειδών ή συναφών εκμεταλλεύσεων ή επιχειρήσεων ορισμένης πόλης ή περιφέρειας ή και όλης της χώρας.
Γ. Σε επιχειρησιακές , που αφορούν τους εργαζόμενους μιας εκμετάλλευσης ή επιχείρησης.
Δ. Σε εθνικές ομοιοεπαγγελματικές που αφορούν τους εργαζόμενους ορισμένου επαγγέλματος η και των συναφών ειδικοτήτων όλης της χώρας.
Ε. Σε τοπικές ομοιοεπαγγελματικές που αφορούν τους εργαζόμενους ορισμένου επαγγέλματος η και των συναφών ειδικοτήτων συγκεκριμένης πόλης ή περιφέρειας.
2. Οι κλαδικές επιχειρησιακές και εθνικές ή τοπικές ομοιοεπαγγελματικές συλλογικές συμβάσεις δεν επιτρέπεται να περιέχουν όρους εργασίας δυσμενέστερους για τους εργαζόμενους από τους όρους εργασίας των εθνικών γενικών συλλογικών συμβάσεων.
3. Οι εθνικές γενικές συλλογικές συμβάσεις εργασίας συνάπτονται από τις τριτοβάθμιες οργανώσεις των εργαζομένων και τις αναγνωριζόμενες ως ευρύτερης εκπροσώπησης οργανώσεις των εργοδοτών ή πανελλήνιας έκτασης.
4. Οι κλαδικές συμβάσεις συνάπτονται από πρωτοβάθμιες ή δευτεροβάθμιες συνδικαλιστικές οργανώσεις που καλύπτουν εργαζόμενους ανεξάρτητα από το επάγγελμα ή την ειδικότητα τους, ομοειδών ή συναφών επιχειρήσεων του ίδιου κλάδου και από εργοδοτικές οργανώσεις, ειδικά όμως για τους εργαζόμενους στις τράπεζες, σε περίπτωση που δεν υπάρχουν εργοδοτικές οργανώσεις του κλάδου, από μεμωνομένους εργοδότες που εκπροσωπούνται με κοινό εξουσιοδοτημένο εκπρόσωπο ή εκπροσώπους, εφ' όσον αυτοί οι εργοδότες καλύπτουν τουλάχιστον το 70% των εργαζομένων στο κλάδο.
5. Οι επιχειρησιακές συλλογικές συμβάσεις συνάπτονται από συνδικαλιστικές οργανώσεις της επιχείρησης που καλύπτουν τους εργαζόμενους, ανεξάρτητα από την κατηγορία, ή τη θέση ή την ειδικότητά τους και, εφ' όσον αυτές ελλείπουν, από τις αντίστοιχες πρωτοβάθμιες κλαδικές οργανώσεις και από τον εργοδότη.
6. Οι εθνικές ομοιοεπαγγελματικές συλλογικές συμβάσεις συνάπτονται από την πλευρά των εργαζομένων από δευτεροβάθμιες ή πρωτοβάθμιες ομοιοεπαγγελματικές συνδικαλιστικές οργανώσεις πανελλήνιας έκτασης. Από την πλευρά των εργοδοτών, οι εθνικές ομοιοεπαγγελαμτικές συλλογικές συμβάσεις συνάπτονται από εργοδοτικές οργανώσεις ευρύτερης εκπροσώπησης ή πανελλήνιας έκτασης.
7. Οι τοπικές ομοιοεπαγγελματικές συλλογικές συμβάσεις συνάπτονται από ομοιοεπαγγελματικές συνδικαλιστικές οργανώσεις των εργαζομένων, πρωτοβάθμιες ή δευτεροβάθμιες, τοπικού χαρακτήρα και από εργοδοτικές οργανώσεις.
" Οι κλαδικές, επιχειρησιακές και οι τοπικές ομοιεπαγγελματικές συλλογικές συμβάσεις δεν επιτρέπεται να περιέχουν όρους εργασίας δυσμενέστερους για τους εργαζόμενους από τους όρους εργασίας των εθνικών συλλογικών ".
Εξάλλου, αν υπογραφεί νέα ΕΓΣΣΕ και τα κατώτατα όρια αμοιβής κάποιων μισθωτών, που ορίζονται από άλλη συλλογική σύμβαση ή διαιτητική απόφαση είναι κατώτερα από εκείνα που ορίζει η ΕΓΣΣΕ παύουν αυτόματα να ισχύουν (Εγκύκλιος 12945/9.4.90, Υπ.Εργασίας) και ισχύουν εκείνα της νέας ΕΓΣΣΕ.
1. Διαδικασία Διαπραγμάτευσης
Πριν από την υπογραφή οποιασδήποτε συλλογικής σύμβασης διεξάγονται διαπραγματεύσεις μεταξύ εκπροσώπων των μερών. Η διαδικασία διαπραγμάτευσης ξεκινά με έγγραφο της πλευράς που ασκεί το δικαίωμα της διαπραγμάτευσης και το απευθύνει στην άλλη πλευρά και συγχρόνως το κοινοποιεί στην αρμόδια Επιθεώρηση Εργασίας. Με το ίδιο έγγραφο γνωστοποιούνται και τα θέματα που προτείνονται για διαπραγμάτευση τα εξουσιοδοτημένα πρόσωπα και ο τόπος διαπραγμάτευσης.
Η άλλη πλευρά οφείλει μέσα σε 10 εργάσιμες ημέρες από την γνωστοποίηση των θεμάτων να προσέλθει για διαπραγμάτευση και να ορίζει τους αντιπροσώπους της.
Η εργατική πλευρά έχει το δικαίωμα να αξιώσει από την εργοδοτική να της δοθούν όλα τα απαραίτητα στοιχεία για τη διευκόλυνση των διαπραγματεύσεων.
Κατά τη διάρκεια των διαπραγματεύσεων τηρούνται πρακτικά, που υπογράφονται από τους αντιπροσώπους των μερών.
2. Διαδικασία υπογραφής - Θέση σε ισχύ Σ.Σ.Ε..
Εφ' όσον οι συλλογικές διαπραγματεύσεις καταλήξουν σε συμφωνία, η Σ.Σ.Ε. καταρτίζεται εγγράφως σε 3(τρία) πρωτότυπα, που υπογράφονται από τους αντιπροσώπους των μερών. Από (1) ένα πρωτότυπο παίρνει το κάθε μέρος (εργατική και εργοδοτική πλευρά) και το τρίτο κατατίθεται στην αρμόδια Επιθεώρηση Εργασίας όπου καταρτίστηκε η Σ.Σ.Ε..
Οι Εθνικές Γενικές Σ.Σ.Ε. και οι Κλαδικές ομοιοεπαγγελματικές κατατίθενται στην αρμόδια κεντρική υπηρεσία του Υπουργείου Εργασίας. Στις Επιθεωρήσεις Εργασίας των νομαρχιών καθώς και στην κεντρική υπηρεσία του Υπουργείου Εργασίας υπάρχει ειδικό βιβλίο Σ.Σ.Ε., διαιτητικών αποφάσεων, όπου καταγράφονται όλα τα βασικά στοιχεία της Σ.Σ.Ε., καθώς και οι προσχωρήσεις, επεκτάσεις, οι καταγγελίες και οι συμφωνίες από μεσολάβηση. Οι Σ.Σ.Ε. καταχωρούνται στο βιβλίο αυτό τη ίδια μέρα που κατατίθενται.
Οι υπηρεσίες αυτές χορηγούν αντίγραφα των Σ.Σ.Ε. ή διαιτητικών αποφάσεων σε κάθε ενδιαφερόμενο.
" Ο εργοδότης οφείλει να κοινοποιεί στο Συμβούλιο Εργαζομένων της επιχείρησης κάθε επιχείρησης κάθε επιχειρησιακή σύμβαση εργασίας".
Συλλογική Σύμβαση Εργασίας νομιμοποιούνται να συνάψουν οι:
· Συνδικαλιστικές οργανώσεις εργαζομένων και εργοδοτών όλων των βαθμίδων στο πεδίο δραστηριότητάς τους.
· Ειδικότερα από την πλευρά των εργαζομένων για την υπογραφή ΕΓΣΣΕ, ικανότητα υπογραφής έχει η πλέον αντιπροσωπευτική τριτοβάθμια συνδικαλιστική οργάνωση (Γ.Σ.Ε.Ε.).
· Για τις λοιπές Σ.Σ.Ε., ανάλογα με την μορφή τους, η πλέον αντιπροσωπευτική συνδικαλιστική οργάνωση των εργαζομένων.
· Από την πλευρά των εργοδοτών, ικανότητα έχει να υπογράψει κάθε εργοδότης που απασχολεί 50 εργαζόμενους για τις επιχειρησιακές Σ.Σ.Ε..
Κριτήριο της αντιπροσωπευτικότητας είναι ο αριθμός των εργαζομένων που ψήφισε στις τελευταίες εκλογές για ανάδειξη της διοίκησης της συγκεκριμένης συνδικαλιστικής οργάνωσης.
Η ισχύς της Σ.Σ.Ε. αρχίζει από την ημέρα κατάθεσης ενός πρωτοτύπου της από τον εξουσιοδοτημένο αντιπρόσωπο στην αρμόδια Επιθεώρηση Εργασίας της Νομαρχίας όπου καταρτίστηκε η Σ.Σ.Ε..
Ειδικά όμως, η ΕΓΣΣΕ, οι Κλαδικές και οι Εθνικές Ομοιοεπαγγελματικές Σ.Σ.Ε., ισχύουν την ημέρα κατάθεσης στην κεντρική υπηρεσία του Υπουργείου Εργασίας, και λήγουν με τη πάροδο του χρόνου που συμφωνήθηκε με την καταγγελία. Τα ίδια ισχύουν και για τις αποφάσεις της διαιτησίας.
· Μόνο οι όροι των ατομικών συμβάσεων που είναι ευνοϊκότεροι για τους εργαζόμενους υπερισχύουν των ρυθμίσεων των Σ.Σ.Ε..
· Οι όροι των Σ.Σ.Ε. που είναι ευνοϊκότεροι για τους εργαζόμενους υπερισχύουν των νόμων, εκτός αν πρόκειται για διατάξεις αναγκαστικού δικαίου (π.χ. Πράξη Νομοθετικού Περιεχομένου, για την απαγόρευση αύξησης αποδοχών).
· Η ισχύς της Σ.Σ.Ε. αρχίζει από την ημέρα κατάθεσης ενός πρωτοτύπου της από τον εξουσιοδοτημένο αντιπρόσωπο στην αρμόδια Επιθεώρηση Εργασίας της Νομαρχίας όπου καταρτίστηκε η Σ.Σ.Ε..
· Δεύσμευση. Οι Εθνικές Συλλογικές Συμβάσεις εργασίας καθορίζουν τους ελάχιστους όρους εργασίας που ισχύουν για τους εργαζόμενους όλης της χώρας. Στους εργαζόμενους αυτούς περιλαμβάνονται και οι εργαζόμενοι με σχέση εργασίας ιδιωτικού δικαίου στο Δημόσιο, τα νομικά πρόσωπα δημοσίου δικαίου και τους οργανισμούς τοπικής αυτοδιοίκησης. Οι υπόλοιπες συλλογικές συμβάσεις εργασίας δεσμεύουν τους εργαζόμενους και εργοδότες που είναι μέλη των συμβαλλόμενων συνδικαλιστικών οργανώσεων, τον εργοδότη που συνάπτει συλλογική σύμβαση εργασίας ατομικά με τους εργοδότες που συνάπτουν συλλογική σύμβαση εργασίας με κοινό εξουσιοδοτημένο εκπρόσωπο ή εκπροσώπους, όπως ορίζεται στην παρ.4 του άρθρου 3 του παρόντος.
· Συνδικαλιστικές οργανώσεις και εργοδότες που δεν δεσμεύονται από υπάρχουσα Σ.Σ.Ε. μπορούν να προσχωρήσουν με κοινή συμφωνία σε Σ.Σ.Ε. που αφορά ην κατηγορία το ιδιωτικό έγγραφο, που κατατίθενται στις κατά τόπους υπηρεσίες του Υπουργείου Εργασίας και καταχωρούνται στο ειδικό βιβλίο Σ.Σ.Ε.. Επίσης συνδικαλιστική οργάνωση εργαζομένων μπορεί να προσχωρήσει σε Σ.Σ.Ε., από την οποία δεσμεύεται ήδη ο εργοδότης.
· Ο Υπουργός εργασίας με απόφασή του και μετά από σύμφωνη γνώμη του ανώτατου συμβουλίου, μπορεί να επεκτείνει και να κηρύξει υποχρεωτική για όλους τους εργαζόμενους του κλάδου ή του επαγγέλματος κάποια Σ.Σ.Ε. η οποία δεσμεύει ήδη εργοδότες που απασχολούν το 51% των εργαζομένων του κλάδου ή του επαγγέλματος. Η επέκταση ισχύει από την ημερομηνία έκδοσης της απόφασης του Υπουργού και στην περίπτωση που υπάρχει αίτηση, από την ημερομηνία της υποβολής. Η απόφαση του Υπουργού δημοσιεύεται στην εφημερίδα της κυβέρνησης.
