Πώς να θέσω όρια στο παιδί μου;
Τα όρια είναι εργαλεία που χρησιμοποιούμε για να "χτίσουμε" σχέσεις συνεργασίας, για να γνωστοποιούμε στους άλλους τι θέλουμε καθώς επίσης και τι εναλλακτικές έχουν για να μπορέσουν να πάρουν αυτό που θέλουν.
Βάζετε όρια όταν θέλετε ν' αλλάξετε συμπεριφορές και να αποφύγετε αρνητικές και στρεσογόνες συμπεριφορές όπως η γκρίνια, οι φωνές, οι απειλές, και οι τιμωρίες για να πάρετε αυτά που θέλετε. Άσχετα εάν χρησιμοποιείτε τα όρια με παιδιά ή με ενήλικες τα χαρακτηριστικά των ορίων και η δυναμική τους είναι ίδια.
Ποια όμως είναι τα χαρακτηριστικά των σωστών ορίων;
Διαύγεια
Τα όρια πρέπει να είναι ξεκάθαρα, συγκεκριμένα και να τα επικοινωνούμε στους άλλους με ευκρίνεια. Λειτουργούν καλύτερα όταν έχετε τραβήξει την προσοχή του παιδιού σας, όταν το παιδί σας έχει κατανοήσει τι ζητάτε, όταν το θετικό αποτέλεσμα της συνεργασίας είναι ξεκάθαρο και όταν αφορά συγκεκριμένα θέματα και καταστάσεις. Για παράδειγμα: «Θα σου διαβάσω το αγαπημένο σου παραμύθι όταν θα έχεις πλύνει τα δόντια σου και έχεις φορέσει τις πιζάμες σου,
Σταθερότητα
Αυτό που πρέπει να προσέξουν οι γονείς περισσότερο στη συμπεριφορά τους, όταν θέτουν όρια, είναι να είναι σταθεροί σ' αυτά που λένε και στον τρόπο με τον οποίο τα λένε. Τα όρια πρέπει να τηρούνται πάντα είτε οι γονείς είναι κουρασμένοι, είτε στεναχωρημένοι και "στρεσαρισμένοι". Σε άλλη περίπτωση, τα παιδιά δεν συνδέουν τις πράξεις τους με τις συνέπειες και τις ευθύνες που απορρέουν από αυτές, αλλά με τη διάθεση και τη δυσθυμία των γονέων. Η σταθερότητα των γονέων είναι αυτή εξάλλου που εμπνέει στα παιδιά ασφάλεια: βλέπουν τους γονείς τους ως ανθρώπους στους οποίους μπορούν να βασίζονται, γιατί ο λόγος τους μετράει και γιατί εννοούν αυτά που λένε. Υιοθετούν έτσι και τα ίδια ένα υπεύθυνο "ρεπερτόριο".
Εκφράζονται κατά τέτοιο τρόπο ώστε όλοι να βγαίνουν κερδισμένοι
Τα όρια λαμβάνουν υπόψιν τους και σέβονται τις ανάγκες όλων των ατόμων που αφορούν. Προσπαθούν να βρουν τρόπους ώστε και εσείς και το παιδί σας να πάρετε αυτό που θέλετε. Για παράδειγμα: «θα πάμε βόλτα στο πάρκο μόλις όμως τακτοποιήσεις το δωμάτιό σου».
Πρόληψη
Τα όρια λειτουργούν με τέτοιο τρόπο ώστε να προλαμβάνουν προβλήματα και σε κανονικές καταστάσεις, εκφράζονται πριν εμφανιστεί κάποιο πρόβλημα ή πριν προχωρήσει και χειροτερέψει κάποια κατάσταση. Για παράδειγμα «όταν πάμε στο Σούπερ Μάρκετ μπορείς να διαλέξεις ένα γλυκό που σου αρέσει»
Είναι θετικά
Τα πιο αποτελεσματικά όρια επικεντρώνονται σε θετικά αποτελέσματα, όταν υπάρχει συνεργασία. Επίσης εκφράζονται με θετικό τρόπο, σαν υποσχέσεις και όχι σαν απειλές ή απλά σαν πληροφόρηση. Για παράδειγμα: «εάν φας το φαγητό σου θα μπορέσεις να έχεις το παγωτό σου».
Συνέπεια
Τι εννοούμε με αυτό; Να επιτρέπουμε μια θετική συνέπεια να συμβαίνει μόνο όταν το παιδί κάνει αυτό που του ζητήσατε. Με αυτόν τον τρόπο περνάτε το μήνυμα ότι εννοείτε αυτά που λέτε. Αυξάνει τις πιθανότητες να σας πάρει στα σοβαρά το παιδί σας και να συνεργαστεί. Και θα το κάνει αυτό μόνο όταν καταλάβει ότι η συνεργασία είναι ο μόνος τρόπος να αποκτήσει αυτά που θέλει.
Τα όρια είναι εργαλεία που χρησιμοποιούμε για να "χτίσουμε" σχέσεις συνεργασίας, για να γνωστοποιούμε στους άλλους τι θέλουμε καθώς επίσης και τι εναλλακτικές έχουν για να μπορέσουν να πάρουν αυτό που θέλουν.
Βάζετε όρια όταν θέλετε ν' αλλάξετε συμπεριφορές και να αποφύγετε αρνητικές και στρεσογόνες συμπεριφορές όπως η γκρίνια, οι φωνές, οι απειλές, και οι τιμωρίες για να πάρετε αυτά που θέλετε. Άσχετα εάν χρησιμοποιείτε τα όρια με παιδιά ή με ενήλικες τα χαρακτηριστικά των ορίων και η δυναμική τους είναι ίδια.
Ποια όμως είναι τα χαρακτηριστικά των σωστών ορίων;
Διαύγεια
Τα όρια πρέπει να είναι ξεκάθαρα, συγκεκριμένα και να τα επικοινωνούμε στους άλλους με ευκρίνεια. Λειτουργούν καλύτερα όταν έχετε τραβήξει την προσοχή του παιδιού σας, όταν το παιδί σας έχει κατανοήσει τι ζητάτε, όταν το θετικό αποτέλεσμα της συνεργασίας είναι ξεκάθαρο και όταν αφορά συγκεκριμένα θέματα και καταστάσεις. Για παράδειγμα: «Θα σου διαβάσω το αγαπημένο σου παραμύθι όταν θα έχεις πλύνει τα δόντια σου και έχεις φορέσει τις πιζάμες σου,
Σταθερότητα
Αυτό που πρέπει να προσέξουν οι γονείς περισσότερο στη συμπεριφορά τους, όταν θέτουν όρια, είναι να είναι σταθεροί σ' αυτά που λένε και στον τρόπο με τον οποίο τα λένε. Τα όρια πρέπει να τηρούνται πάντα είτε οι γονείς είναι κουρασμένοι, είτε στεναχωρημένοι και "στρεσαρισμένοι". Σε άλλη περίπτωση, τα παιδιά δεν συνδέουν τις πράξεις τους με τις συνέπειες και τις ευθύνες που απορρέουν από αυτές, αλλά με τη διάθεση και τη δυσθυμία των γονέων. Η σταθερότητα των γονέων είναι αυτή εξάλλου που εμπνέει στα παιδιά ασφάλεια: βλέπουν τους γονείς τους ως ανθρώπους στους οποίους μπορούν να βασίζονται, γιατί ο λόγος τους μετράει και γιατί εννοούν αυτά που λένε. Υιοθετούν έτσι και τα ίδια ένα υπεύθυνο "ρεπερτόριο".
Εκφράζονται κατά τέτοιο τρόπο ώστε όλοι να βγαίνουν κερδισμένοι
Τα όρια λαμβάνουν υπόψιν τους και σέβονται τις ανάγκες όλων των ατόμων που αφορούν. Προσπαθούν να βρουν τρόπους ώστε και εσείς και το παιδί σας να πάρετε αυτό που θέλετε. Για παράδειγμα: «θα πάμε βόλτα στο πάρκο μόλις όμως τακτοποιήσεις το δωμάτιό σου».
Πρόληψη
Τα όρια λειτουργούν με τέτοιο τρόπο ώστε να προλαμβάνουν προβλήματα και σε κανονικές καταστάσεις, εκφράζονται πριν εμφανιστεί κάποιο πρόβλημα ή πριν προχωρήσει και χειροτερέψει κάποια κατάσταση. Για παράδειγμα «όταν πάμε στο Σούπερ Μάρκετ μπορείς να διαλέξεις ένα γλυκό που σου αρέσει»
Είναι θετικά
Τα πιο αποτελεσματικά όρια επικεντρώνονται σε θετικά αποτελέσματα, όταν υπάρχει συνεργασία. Επίσης εκφράζονται με θετικό τρόπο, σαν υποσχέσεις και όχι σαν απειλές ή απλά σαν πληροφόρηση. Για παράδειγμα: «εάν φας το φαγητό σου θα μπορέσεις να έχεις το παγωτό σου».
Συνέπεια
Τι εννοούμε με αυτό; Να επιτρέπουμε μια θετική συνέπεια να συμβαίνει μόνο όταν το παιδί κάνει αυτό που του ζητήσατε. Με αυτόν τον τρόπο περνάτε το μήνυμα ότι εννοείτε αυτά που λέτε. Αυξάνει τις πιθανότητες να σας πάρει στα σοβαρά το παιδί σας και να συνεργαστεί. Και θα το κάνει αυτό μόνο όταν καταλάβει ότι η συνεργασία είναι ο μόνος τρόπος να αποκτήσει αυτά που θέλει.
