Οι θεμελιώδεις αρχές οι οποίες διέπουν τη στρατιωτική ζωή είναι η ιεραρχία και η πειθαρχία. Οι έννοιες αυτές δεν άγνωστες στον πολιτικό βίο, όμως στο στρατό έχουν ιδιαίτερη βαρύτητα και αυστηρά καθορισμένο περιεχόμενο.
Πειθαρχία είναι η άμεση και χωρίς αντιλογία συμμόρφωση των στρατιωτικών στις διαταγές των ανώτερων και τους νόμους, που ρυθμίζουν τη στρατιωτική ζωή. Τα πειθαρχικά παραπτώματα τιμωρούνται με επίπληξη, στέρηση άδειας εξόδου, περιορισμό και φυλάκιση. Ενδεικτικά αναφέρουμε την απροθυμία και αδιαφορία ως προς την εκτέλεση διαταγής, τις αδικαιολόγητες απουσίες από τις κλήσεις, την μη αξιοπρεπή εξωτερική εμφάνιση και αντικανονικότητα στολής κλπ. Η παραβίαση των στρατιωτικών κανονισμών επισείει τις παρακάτω ποινές για τους στρατεύσιμους.
* Περιορισμός / Κράτηση: Ακυρώνεται η έξοδος ή η πρώτη μέρα άδειας του στρατεύσιμου για την ημέρα που επιβλήθηκε η ποινή. Εάν ο στρατεύσιμος δεν έχει έξοδο ή άδεια την ίδια μέρα δεν υπάρχει ουσιαστική κύρωση
* Στέρηση Άδειας Εξόδου: Ακυρώνεται η επόμενη έξοδος ή η πρώτη μέρα άδειας του στρατεύσιμου, όποτε και αν είναι αυτή.
* Φυλάκιση: Την ποινή αυτή επιβάλουν ανώτεροι αξιωματικοί και παλαιότερα σήμαινε εγκλεισμό στη φυλακή του στρατοπέδου. Σήμερα σημαίνει απλή στέρηση εξόδου, αλλά και ίση, επιπρόσθετη θητεία. Για παράδειγμα, οι 5 μέρες φυλάκισης αυξάνουν κατά πέντε μέρες την στρατιωτική υποχρέωση του στρατεύσιμου. Οι πρώτες 30 μέρες επιπρόσθετης θητείας για τους στρατεύσιμους συνήθως παραγράφονται ατύπως, ενώ για τους Δόκιμους Έφεδρους Αξιωματικούς τα πράγματα είναι πιο αυστηρά.
* Αυστηρή φυλάκιση: Οι στρατιώτες εκτείουν την ποινή τους στο πειθαρχείο της μονάδας
Πειθαρχική Δικαιοδοσία
Ανάλογα με τον βαθμό που φέρει κάθε υπαξιωματικός και αξιωματικός, μπορεί να επιβάλλει διαφορετικής αυστηρότητας ποινές στους απλούς στρατιώτες. Σημειώστε ότι για το ίδιο αδίκημα δεν μπορούν να επιβληθούν ποινές ανώτερες από αυτές που αναφέρονται στον παρακάτω πίνακα, ενώ δεν μπορείτε να τιμωρηθείτε με διαφορετικές ποινές ταυτόχρονα για το ίδιο αδίκημα (π.χ 10 μέρες φυλάκιση και 5 κράτηση).
Κλιμάκια Διοικήσεως, Στέρηση Εξόδου , Περιορισμός , Κράτηση , Φυλάκιση
Υ.ΕΘ.Α - , - , 60 , 60
Α/ΓΕΕΘΑ - , - , 60 , 50
Δκτης Στρατιάς - , - , 50 , 40
Δκτης Σωμ. Στρατού - , - , 50 , 40
Δκτης Μεραρχίας - , - , 40 , 30
Δκτης Ταξχίας - , - , 40 , 25
Δκτης Συγκροτήματος - , - , 30 , 20
Δκτης Μονάδας (Ανώτερος Αξκος) - , 30 , 30 , 20
Δκτης Μονάδας (Κατώτερος Αξκος) - , 20 , 20 , 10
Δκτης Υπομονάδας 10 , 10 , 8 , 5
Δκτης Διμοιρίας (Ουλαμού) 5 , 5 , 4 , -
Αλχίας Υπομονάδας 2 , 2 , - , -
Σοβαρότερα αδικήματα θεωρούνται αυτά που σχετίζονται με την υπηρεσία, όπως για παράδειγμα κατά την διάρκεια της σκοπιάς, για τα οποία ο στρατεύσιμος μπορεί να παραπεμφθεί ακόμη και σε στρατοδικείο.
Πειθαρχία είναι η άμεση και χωρίς αντιλογία συμμόρφωση των στρατιωτικών στις διαταγές των ανώτερων και τους νόμους, που ρυθμίζουν τη στρατιωτική ζωή. Τα πειθαρχικά παραπτώματα τιμωρούνται με επίπληξη, στέρηση άδειας εξόδου, περιορισμό και φυλάκιση. Ενδεικτικά αναφέρουμε την απροθυμία και αδιαφορία ως προς την εκτέλεση διαταγής, τις αδικαιολόγητες απουσίες από τις κλήσεις, την μη αξιοπρεπή εξωτερική εμφάνιση και αντικανονικότητα στολής κλπ. Η παραβίαση των στρατιωτικών κανονισμών επισείει τις παρακάτω ποινές για τους στρατεύσιμους.
* Περιορισμός / Κράτηση: Ακυρώνεται η έξοδος ή η πρώτη μέρα άδειας του στρατεύσιμου για την ημέρα που επιβλήθηκε η ποινή. Εάν ο στρατεύσιμος δεν έχει έξοδο ή άδεια την ίδια μέρα δεν υπάρχει ουσιαστική κύρωση
* Στέρηση Άδειας Εξόδου: Ακυρώνεται η επόμενη έξοδος ή η πρώτη μέρα άδειας του στρατεύσιμου, όποτε και αν είναι αυτή.
* Φυλάκιση: Την ποινή αυτή επιβάλουν ανώτεροι αξιωματικοί και παλαιότερα σήμαινε εγκλεισμό στη φυλακή του στρατοπέδου. Σήμερα σημαίνει απλή στέρηση εξόδου, αλλά και ίση, επιπρόσθετη θητεία. Για παράδειγμα, οι 5 μέρες φυλάκισης αυξάνουν κατά πέντε μέρες την στρατιωτική υποχρέωση του στρατεύσιμου. Οι πρώτες 30 μέρες επιπρόσθετης θητείας για τους στρατεύσιμους συνήθως παραγράφονται ατύπως, ενώ για τους Δόκιμους Έφεδρους Αξιωματικούς τα πράγματα είναι πιο αυστηρά.
* Αυστηρή φυλάκιση: Οι στρατιώτες εκτείουν την ποινή τους στο πειθαρχείο της μονάδας
Πειθαρχική Δικαιοδοσία
Ανάλογα με τον βαθμό που φέρει κάθε υπαξιωματικός και αξιωματικός, μπορεί να επιβάλλει διαφορετικής αυστηρότητας ποινές στους απλούς στρατιώτες. Σημειώστε ότι για το ίδιο αδίκημα δεν μπορούν να επιβληθούν ποινές ανώτερες από αυτές που αναφέρονται στον παρακάτω πίνακα, ενώ δεν μπορείτε να τιμωρηθείτε με διαφορετικές ποινές ταυτόχρονα για το ίδιο αδίκημα (π.χ 10 μέρες φυλάκιση και 5 κράτηση).
Κλιμάκια Διοικήσεως, Στέρηση Εξόδου , Περιορισμός , Κράτηση , Φυλάκιση
Υ.ΕΘ.Α - , - , 60 , 60
Α/ΓΕΕΘΑ - , - , 60 , 50
Δκτης Στρατιάς - , - , 50 , 40
Δκτης Σωμ. Στρατού - , - , 50 , 40
Δκτης Μεραρχίας - , - , 40 , 30
Δκτης Ταξχίας - , - , 40 , 25
Δκτης Συγκροτήματος - , - , 30 , 20
Δκτης Μονάδας (Ανώτερος Αξκος) - , 30 , 30 , 20
Δκτης Μονάδας (Κατώτερος Αξκος) - , 20 , 20 , 10
Δκτης Υπομονάδας 10 , 10 , 8 , 5
Δκτης Διμοιρίας (Ουλαμού) 5 , 5 , 4 , -
Αλχίας Υπομονάδας 2 , 2 , - , -
Σοβαρότερα αδικήματα θεωρούνται αυτά που σχετίζονται με την υπηρεσία, όπως για παράδειγμα κατά την διάρκεια της σκοπιάς, για τα οποία ο στρατεύσιμος μπορεί να παραπεμφθεί ακόμη και σε στρατοδικείο.
