Η νικοτίνη είναι ευρέως γνωστή, κυρίως από την χρήση της στα τσιγάρα. Τι ακριβώς όμως είναι η νικοτίνη, και πόσο επικίνδυνη είναι;
Η νικοτίνη είναι μια άχρωμη, δηλητηριώδης χημική ουσία, που προέρχεται από τον καπνό (Nicotiana tabacum). Πέρα από την χρήση της στην κατασκευή τσιγάρων, η νικοτίνη χρησιμοποιείται φαρμακευτικά σε προϊόντα απεξάρτησης από το κάπνισμα, όπως στα αυτοκόλλητα νικοτίνης (nicotine patches) και στις τσίχλες νικοτίνης (nicotine gums), ενώ χρησιμοποιείται επίσης και ως εντομοκτόνο(!).
Η νικοτίνη είναι εξαιρετικά δηλητηριώδης. Φανταστείτε ότι μια δόση καθαρής νικοτίνης είναι αρκετή για να σκοτώσει έναν άνθρωπο. Οι καπνιστές λαμβάνουν βέβαια πολύ μικρότερες δόσεις. Για παράδειγμα, ένα τσιγάρο περιέχει περίπου 10mg νικοτίνης, αλλά μόνο 1 - 2mg εισπνέονται άμεσα από τον καπνιστή.
Μικρές ηλικίες δεν πρέπει να έρχονται καθόλου σε επαφή με καπνό καθώς η νικοτίνη μπορεί να γίνει ιδιαίτερα επικίνδυνη. Δηλητηρίαση από νικοτίνη είναι πολύ εύκολο να πάθουν μικρά παιδιά, όχι μόνο από την επαφή τους με καπνό τσιγάρου, αλλά ακόμη και σε περιπτώσεις που μπορεί π.χ. να μασήσουν κατά λάθος μια τσίχλα νικοτίνης ή να έρθουν σε παρατεταμένη επαφή με αυτοκόλλητα νικοτίνης.
Συμπτώματα της δηλητηρίασης περιλαμβάνουν:
* Μυϊκή σύσπαση
* Αδυναμία
* Σπασμοί
* Κώμα
* Λιποθυμία
* Δυσκολία αναπνοής
* Γρήγορη αναπνοή
* Διακοπή αναπνοής
* Συσπάσεις στους κοιλιακούς μυς
* Εμετός
* Αυξημένη ποσότητα σάλιου
* Αίσθηση καψίματος στο στόμα
* Ταχυπαλμία
* Υψηλή πίεση αίματος που ακολουθείται από μειωμένη πίεση αίματος
* Σύγχυση
* Κατάθλιψη
* Πονοκέφαλος
* Αναταραχή, ανησυχία, ή ενθουσιασμός
Πόση νικοτίνη υπάρχει σε ένα τσιγάρο;
Η περιεκτικότητα σε νικοτίνη σε προϊόντα καπνού ποικίλλει ευρέως. Ένα τσιγάρο περιέχει περίπου 10mg νικοτίνης, ενώ ένα συνηθισμένο πούρο έχει από 100 έως 200mg νικοτίνης. Υπάρχουν πούρα που φτάνουν ακόμα και τα 400mg νικοτίνης. Οι άνθρωποι που μασάνε καπνό, απορροφούν κατά μέσον όρο τρεις έως τέσσερις φορές περισσότερη νικοτίνη σε σχέση με τους καπνιστές.
Πώς η νικοτίνη επιδρά στον εγκέφαλο και πώς προκαλεί εθισμό;
Όταν κάποιος καπνίζει, η νικοτίνη που βρίσκεται στον καπνό απορροφάται γρήγορα στην κυκλοφορία του αίματος και αρχίζει να επιδρά στον εγκέφαλο μέσα σε 10 μόλις δευτερόλεπτα. Αυτό οδηγεί σε διάφορες χημικές αντιδράσεις που περιλαμβάνουν ορμόνες όπως την αδρεναλίνη, την ντοπαμίνη και την ινσουλίνη. Μετά όμως από λίγα λεπτά, το επίπεδο νικοτίνης στο αίμα πέφτει και ο καπνιστής νιώθει αυτό την "έλλειψη" νικοτίνης, που τον προτρέπει να καπνίσει περισσότερο. Οργανικά, η ευχαρίστηση του καπνίσματος είναι στην πραγματικότητα η ανακούφιση που γίνεται αισθητή καθώς το επίπεδο νικοτίνης στο αίμα ανεβαίνει ξανά. Η όλη διαδικασία καταλήγει σε εθισμό του οργανισμού στην νικοτίνη.
Η νικοτίνη είναι μια άχρωμη, δηλητηριώδης χημική ουσία, που προέρχεται από τον καπνό (Nicotiana tabacum). Πέρα από την χρήση της στην κατασκευή τσιγάρων, η νικοτίνη χρησιμοποιείται φαρμακευτικά σε προϊόντα απεξάρτησης από το κάπνισμα, όπως στα αυτοκόλλητα νικοτίνης (nicotine patches) και στις τσίχλες νικοτίνης (nicotine gums), ενώ χρησιμοποιείται επίσης και ως εντομοκτόνο(!).
Η νικοτίνη είναι εξαιρετικά δηλητηριώδης. Φανταστείτε ότι μια δόση καθαρής νικοτίνης είναι αρκετή για να σκοτώσει έναν άνθρωπο. Οι καπνιστές λαμβάνουν βέβαια πολύ μικρότερες δόσεις. Για παράδειγμα, ένα τσιγάρο περιέχει περίπου 10mg νικοτίνης, αλλά μόνο 1 - 2mg εισπνέονται άμεσα από τον καπνιστή.
Μικρές ηλικίες δεν πρέπει να έρχονται καθόλου σε επαφή με καπνό καθώς η νικοτίνη μπορεί να γίνει ιδιαίτερα επικίνδυνη. Δηλητηρίαση από νικοτίνη είναι πολύ εύκολο να πάθουν μικρά παιδιά, όχι μόνο από την επαφή τους με καπνό τσιγάρου, αλλά ακόμη και σε περιπτώσεις που μπορεί π.χ. να μασήσουν κατά λάθος μια τσίχλα νικοτίνης ή να έρθουν σε παρατεταμένη επαφή με αυτοκόλλητα νικοτίνης.
Συμπτώματα της δηλητηρίασης περιλαμβάνουν:
* Μυϊκή σύσπαση
* Αδυναμία
* Σπασμοί
* Κώμα
* Λιποθυμία
* Δυσκολία αναπνοής
* Γρήγορη αναπνοή
* Διακοπή αναπνοής
* Συσπάσεις στους κοιλιακούς μυς
* Εμετός
* Αυξημένη ποσότητα σάλιου
* Αίσθηση καψίματος στο στόμα
* Ταχυπαλμία
* Υψηλή πίεση αίματος που ακολουθείται από μειωμένη πίεση αίματος
* Σύγχυση
* Κατάθλιψη
* Πονοκέφαλος
* Αναταραχή, ανησυχία, ή ενθουσιασμός
Πόση νικοτίνη υπάρχει σε ένα τσιγάρο;
Η περιεκτικότητα σε νικοτίνη σε προϊόντα καπνού ποικίλλει ευρέως. Ένα τσιγάρο περιέχει περίπου 10mg νικοτίνης, ενώ ένα συνηθισμένο πούρο έχει από 100 έως 200mg νικοτίνης. Υπάρχουν πούρα που φτάνουν ακόμα και τα 400mg νικοτίνης. Οι άνθρωποι που μασάνε καπνό, απορροφούν κατά μέσον όρο τρεις έως τέσσερις φορές περισσότερη νικοτίνη σε σχέση με τους καπνιστές.
Πώς η νικοτίνη επιδρά στον εγκέφαλο και πώς προκαλεί εθισμό;
Όταν κάποιος καπνίζει, η νικοτίνη που βρίσκεται στον καπνό απορροφάται γρήγορα στην κυκλοφορία του αίματος και αρχίζει να επιδρά στον εγκέφαλο μέσα σε 10 μόλις δευτερόλεπτα. Αυτό οδηγεί σε διάφορες χημικές αντιδράσεις που περιλαμβάνουν ορμόνες όπως την αδρεναλίνη, την ντοπαμίνη και την ινσουλίνη. Μετά όμως από λίγα λεπτά, το επίπεδο νικοτίνης στο αίμα πέφτει και ο καπνιστής νιώθει αυτό την "έλλειψη" νικοτίνης, που τον προτρέπει να καπνίσει περισσότερο. Οργανικά, η ευχαρίστηση του καπνίσματος είναι στην πραγματικότητα η ανακούφιση που γίνεται αισθητή καθώς το επίπεδο νικοτίνης στο αίμα ανεβαίνει ξανά. Η όλη διαδικασία καταλήγει σε εθισμό του οργανισμού στην νικοτίνη.
